Complexe problemen met uw shunt?

Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) is door de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra benoemd tot TRF expertisecentrum. Dit houdt in dat het LUMC zeer specialistische zorg biedt aan dialysepatiënten met complexe vaattoegangsproblemen, TRF staat voor topreferente zorgfunctie.

Voor hemodialyse is toegang tot de bloedbaan nodig. Hiervoor wordt meestal een katheter of shunt gebruikt, waarmee aansluiting op een dialysemachine mogelijk wordt.

Een shunt is een ader die via een operatie is aangesloten op een slagader. Dankzij die verbinding ontstaat er in de ader een hogere druk dan normaal. En er stroomt veel meer bloed doorheen. Na verloop van tijd zwelt de ader op. Omdat de gezwollen ader net onder de huid ligt, is het mogelijk deze bij elke dialyse aan te prikken ofwel aan te sluiten op het dialyseapparaat.

Het opzwellen van de ader heet rijpen. Dan is de shunt geschikt voor dialyse. Dat kan 6 weken of langer duren. De operatieve aanpassing is blijvend. Daarom heet dit een permanente shunt. Er bestaan verschillende permanente shunts: een shunt die gemaakt is met eigen bloedvaten en een shunt die gemaakt is met behulp van een kunststof slangetje.

Vernauwingen, infecties, bloedingen

Bij een aantal mensen is het complex of lijkt het zelfs onmogelijk een ‘reguliere’ vaattoegang (shunt of dialysekatheter) aan te leggen. Ook kunnen bij gebruik daarvan steeds terugkerende problemen ontstaan, die moeilijk op te lossen zijn. Denk aan vernauwingen, infecties en bloedingen. Hierdoor zijn patiënten, in het ergste geval, genoodzaakt te stoppen met dialyse.

In het LUMC kunnen zij terecht voor een second opinion. En daar kunnen specialisten, indien mogelijk, een nieuwe vaattoegang creëren volgens de nieuwste technieken.

Website in de maak

Verpleegkundig expert Gelisa Allers, werkzaam in het LUMC, heeft via de Nierstichting 10.000 euro subsidie gewonnen voor haar verbeterproject: Patiënt-gecentreerde zorg en educatie over vaattoegang voor hemodialyse. Haar ambitie is om de vaattoegangszorg nog verder te verbeteren, waarbij het voornamelijk gaat om voorlichting aan patiënten. Met genoemd bedrag zal een platform worden ontwikkeld waarop alle informatie over vaattoegangsmogelijkheden online toegankelijk is.

Op dit platform komt onder andere informatie te staan over plaatsing van een shunt, mogelijke complicaties bij uw type vaattoegang en de behandeling daarvan. Goede voorlichting hierover draagt eraan bij dat u problemen vroegtijdig kunt herkennen. Hierdoor wordt het mogelijk tijdig een passend behandelplan op te stellen, waarmee ernstige problematiek is te voorkomen.

Wat doet het LUMC-expertisecentrum?

Een verwijscentrum voor dialysepatienten uit heel Nederland.

• Geeft advies, second opinion en begeleiding aan dialysepatienten.
• Werkt met een multidisciplinair team van experts: nefrologen, vaatchirurgen, interventieradiologen, vaatlaboranten en verpleegkundig specialisten.
• Geeft leiding aan excellent wetenschappelijk onderzoek op het gebied van vaattoegang voor hemodialyse.
• Geeft onderwijs aan verpleegkundigen en medisch specialisten in nationaal en internationaal verband.

Dialysecentra kunnen voor het verwijzen van patiënten contact opnemen met:
Dr. J.I. Rotmans (internist-nefroloog): j.i.rotmans@lumc.nl
Dr. K.E.A. van der Bogt (vaatchirurg): k.e.a.van_der_Bogt@lumc.nl

Meer weten?

• Aanvullende informatie vindt u op de website van het LUMC: Vaattoegangsproblemen bij hemodialyse
• Kijk ook op nieren.nl voor informatie over hemodialyse en vaattoegang.

Dit artikel verscheen in Wisselwerking, juni 2018. Tekst: Gelisa L.E. Allers (LUMC), foto: Marja Poldermans