Coronavaccin voor iedereen geschikt?

Over het vaccin voor het coronavirus heeft iedereen wel een mening. De een kan niet wachten tot het er is en de ander weet niet of hij het wel wil krijgen. Voor chronisch zieke mensen is het vooruitzicht van een vaccin hoopgevend, maar het roept ook weer allerlei nieuwe vragen op. De NVN en de Nierstichting werken intensief samen om alle vragen van patiënten te beantwoorden en hun belangen te behartigen.

Marja Ho-dac (directeur van de NVN) heeft bijna dagelijks contact met transplantatieartsen, het corona-coördinatieteam voor de nefrologie en natuurlijk met patiënten. “We zien dat de vragen sneller komen dan de antwoorden, net als in de eerste golf. Er is nog steeds erg veel onduidelijk over het virus, het verloop van de ziekte én over het vaccin. Je neiging is zo open en snel mogelijk alles te delen, maar je moet ook voorkomen dat je informatie geeft, die later niet blijkt te kloppen. Daarom werken we nauw samen met de Nierstichting en nieren.nl om vragen op te halen en van een goed en duidelijk antwoord te voorzien.”

Vragen over het vaccin

Op dit moment heeft iedereen het over het aanstaande vaccin. Marja: “Transplantatiepatiënten hebben verminderde afweer, omdat zij afweeronderdrukkers krijgen, zodat hun donornier niet wordt afgestoten. De vraag is daarom of het vaccin bij deze groep mensen gaat werken, aangezien de eerste groep vaccins van het soort is dat de eigen afweer moet activeren.

En voor dialysepatiënten en mensen met een verminderde nierfunctie is nog niet bekend hoe effectief het vaccin is. Het is dus niet zo eenvoudig als zeggen: alle chronisch zieken moeten als eerste het vaccin krijgen. Gelukkig wordt dit erg serieus opgepakt door alle betrokken partijen.”

Nieuw onderzoek

Daarnaast is Nederland op het gebied van nieronderzoek erg sterk georganiseerd. Katja van Geffen (manager Zorg & Innovatie bij de Nierstichting): “Nederlandse onderzoekers willen nu ook onderzoek doen naar de werkzaamheid en veiligheid van de ontwikkelde vaccins bij dialysepatiënten en transplantatiepatiënten, maar ook bij mensen met matig tot ernstige chronische nierschade.

De eerste vaccins (die gebaseerd zijn op mRNA-technologie, red.) die nu worden toegelaten zijn erg effectief, hoewel dit minder goed is onderzocht bij chronisch zieke mensen. Maar ook als de vaccins iets minder goed zouden werken bij deze patiënten, dan nog wegen de voordelen op tegen niet vaccineren. Om nog meer zekerheid te krijgen willen de onderzoekers deze verschillende groepen nierpatiënten monitoren. We hopen natuurlijk dat het onderzoek gesubsidieerd wordt door de overheid.”

De maatschappelijke discussie is in volle gang over welke groepen het eerst aan de beurt zijn. Marja: “Ons doel is dat kwetsbare groepen zo goed en zo snel mogelijk beschermd zijn tegen het virus. Maar de discussie over de weg naar dat doel moeten we overlaten aan de experts. Ik zie grofweg twee routes: ofwel je vaccineert de kwetsbare mensen zelf, ofwel je vaccineert de mensen om hen heen. Ik heb geen persoonlijke voorkeur voor een van de twee. Virologen, epidemiologen en nefrologen kunnen de studies en onderzoeken beter op waarde schatten en hierin een goede afweging maken.”

Gezicht geven aan abstracte berichten

Katja: “Als Nierstichting en NVN zijn we een linking-pin tussen patiënten, artsen en wetenschappers. We lobbyen, behartigen belangen en geven betrouwbare informatie via nieren.nl. En we geven een gezicht aan de soms wat abstracte berichten over het afschalen van de reguliere zorg en agenderen dit waar nodig. Door de verhalen van nierpatiënten te delen met media en via onze eigen nieuwsbrieven en kanalen. Zodat het grote publiek er beeld en gevoel bij krijgt hoe ingrijpend het is voor mensen met een chronische ziekte. Voor die mensen doe je een mondkapje op, houd je afstand en werk je thuis. Zodat zij wél kunnen worden getransplanteerd. Of weer iets meer bewegingsvrijheid krijgen.”

Heldere taakverdeling

Voor de buitenwereld is misschien niet altijd duidelijk wat door de Nierstichting wordt gedaan en wat door de NVN. Katja: “We hebben de rollen goed verdeeld en werken intensief samen. De NVN behartigt in de eerste plaats de belangen van haar individuele leden, maar ook van nierpatiënten in het algemeen.

De Nierstichting zet zich ook in voor de belangen van nierpatiënten in het algemeen, maar richt zich hierbij meer op het voorkomen van nierschade, bewustwording van het belang van nieren, ondersteuning van wetenschappelijk onderzoek en versnellen van innovatie. Hiervoor haalt de Nierstichting ook geld op.

Samen richtten we nieren.nl op als platform voor betrouwbare informatie over nierziekten. We prijzen ons gelukkig dat we in deze tijd zo’n mooi platform hebben waarmee we snel een grote groep mensen kunnen bereiken.”

Welk vaccinatiebeleid er gevoerd zal worden is nu nog niet bekend, net als veel details over de werkzaamheid van de vaccins bij mensen met een aandoening. De Nierstichting en NVN houden dagelijks vinger aan de pols en informeren je via de verschillende kanalen.