Ivo was in de Eerste Kamer: Tussen hoop en vrees

Wisselwerking-redacteur Ivo Bolech was gisteren aanwezig bij het ADR-debat in de Eerste Kamer. Hij zette zijn overpeinzingen voor ons op papier.

Tussen hoop en vrees

’s Ochtend vroeg om zeven uur gaat de wekker. Vol spanning sta ik op: vandaag is de dag waarop Pia Dijkstra voor het laatst senatoren kan overtuigen om voor haar wetsvoorstel te stemmen om een actief donorregistratiesysteem (ADR) in te voeren. Ik weet dan nog niet dat in de late avond het besluit wordt genomen om het debat pas volgende week te beëindigen.

Omdat het vooraf nauwelijks in te schatten valt wie voor of tegen het wetsvoorstel gaat stemmen, zal ik daar geen aandacht aan besteden. En ik zou veel kunnen schrijven over de zaken die mij opgevallen zijn tijdens het debat; waar ik hoopvol van werd of juist hevig door geïrriteerd raakte. Maar dat zou een ellenlang verhaal worden. Twee gedachtes die de laatste tijd door mijn hoofd spelen, wil ik u wél meegeven.

Zelfbeschikking?

De eerste is dit: tijdens alle debatten in zowel de Tweede als de Eerste kamer valt het woord 'zelfbeschikking' regelmatig. Dit grondrecht zegt dat er niks met je lichaam gedaan mag worden, tenzij jij daar expliciet toestemming voor gegeven hebt.

Nu ben ik al een aantal keren op de spoedeisende hulp terecht gekomen, gelukkig wel steeds bij kennis. Toch is mij daar nooit om mijn expliciete toestemming gevraagd om mij welke behandeling dan ook te geven.

En ja, ik zie heus wel het verschil tussen de medisch noodzakelijke handelingen die in dit geval opgaan, en het uitnemen van organen ten behoeve van andere mensen. Maar toch blijf ik het raar vinden dat dit zo’n belangrijke rol blijft spelen. Zeker omdat in het huidige systeem ook vaak geen zelfbeschikking plaatsvindt.

Elk jaar 150 mensen redden

De tweede gedachte die mij niet los kan laten is de volgende: wat zou er gebeuren als er ieder jaar een vliegtuig neerstort met 150-250 doden als gevolg, en op een gegeven moment blijkt dat veel van die slachtoffers gered kunnen worden door een wetswijziging waarin niks anders gevraagd wordt dan dat mensen hun keuze laten registreren? Ik vermoed dat dan het hele land in rep en roer zou komen om achter die wet te gaan staan en dat politici over elkaar heen zouden buitelen om de verantwoordelijk minister ter verantwoording te roepen.

En nee, dit voorbeeld is niet een-op-een te vergelijken met ADR. Maar waar is die noodzaak bij orgaandonatie? Natuurlijk, iedere partij laat tijdens het debat weten mee te leven met al die wachtenden op de transplantatielijst. ZET DAT DAN OM IN DADEN!

Hoop op Pia

Als het debat ten einde is, zit ik nog steeds in vertwijfeling. Geen idee of het wetsvoorstel er over twee weken doorheen komt. Aan de ene kant is er de vrees dat niet genoeg senatoren overtuigd kunnen worden.

Maar een dag later, als ik over het strand van Scheveningen loop, bedenk ik wel dat als er iemand in staat is om dit wetsvoorstel door de Eerste Kamer te loodsen, dat het Pia Dijkstra wel is. Haar passie en bevlogenheid om ADR te verdedigen, geven mij de hoop dat het over twee weken goed komt.